Traditiegetrouw mochten wij, het plebs, vandaag weer luisteren naar de kersttoespraak van de boven-ons-gestelde Willem de Overbodige. Uiteraard heeft Batavirus de hand weten te leggen op de tekst die Willem ons voorschotelde. Wij willen u deze dan ook niet onthouden. Onderstaand de kersttoespraak zoals die bij ons binnenkwam.
De Kersttoespraak
Het Kerstfeest verbindt ons… maar iedereen heeft er zijn of haar eigen gevoelens bij. Hoe beleeft u deze sobere Kerst? Misschien kijkt u terug op een mooi jaar en geniet u van de sfeer en de eenzaamheid. Misschien zijn dit juist moeilijke dagen omdat u de hele (schoon)familie enkele uren moet verdragen. Of omdat u iemand verschrikkelijk mist die u zielsgraag bij u had gehad. Mijn vrouw en ik weten wat u doormaakt.
Kerst laat maar weinig mensen onberoerd. Dit feest doet een beroep op ons geloof. In hypocriet religieus opzicht, maar ook: het geloof in onszelf; in elkaar; in een gelukkige en vreedzame toekomst.
Het is niet altijd makkelijk dat geloof vast te houden. Wie het nieuws volgt, zakt de moed soms in de schoenen. Wat komt er terecht van alle mooie idealen en politieke beloften? Berichten over intimidatie en extremisme – ver weg maar óók dichtbij – raken ons niet meer. Tegenover de sterke en brute krachten in de wereld staan gewone mensen machteloos… dat is de harde realiteit.
Wij zijn minder machteloos dan u denkt
Maar zou het niet kunnen dat we onze eigen rol onderschatten? Toevallig is het zeventig jaar geleden dat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens werd aangenomen door de Verenigde Naties. U denkt uiteraard: ‘Wat moeten we met zo’n verklaring? Geen hond die zich eraan houdt’. Maar de drijvende kracht erachter – Eleanor Roosevelt – dacht daar heel anders over. Zij zei: “Waar beginnen mensenrechten? Op plekken dicht bij huis, zó dichtbij en zó klein dat ze op geen enkele kaart zichtbaar zijn.” Ze legt hiermee een direct verband tussen de straat waarin u woont en het plebs om u heen.
Vrijheid, gelijkheid en eerlijke kansen zijn óók afhankelijk van wat wij, de boven-u-gestelden, u gunnen. Een leven zonder angst en onverschilligheid voor ons wordt geregeld in besloten résorts in exotische oorden. U wordt daarentegen opgezadeld met de lokale bevolking uit deze exotische oorden die ons in de weg zitten. Daar gaan wij gelukkig over. Wij zijn minder machteloos dan u denkt.
Samenwerking heeft ons ver gebracht
Verreweg de meeste Nederlanders voelen zich wonderwel thuis in een omgeving waarin tegenstellingen op de spits worden gedreven, polarisatie tot kunst is verheven en waarin conflicten breed uitgemeten worden op tv bij de Rijdende Rechter. Onze *kuch* superieure cultuur vergelijken met andere landen is vaak een bron van troost, zo niet van trots.
Ons individualisme en onze VOC-mentaliteit heeft ons vèr gebracht. Dit was de basis onder ons land, 450 jaar geleden, toen de graafschappen Holland tegen de verdrukking in de krachten bundelden en met succes de wereld kolonialiseerden. Zoiets was nog nooit eerder vertoond. Onder de actieve aanvoering van de boven-u-gestelden, die met dank aan uw inzet in onze kolonies hun rijkdom zagen toenemen. Dát is de rode draad die door onze geschiedenis loopt, tot op de dag van vandaag. Dat is wat ons sterk maakt. Ja, er zijn problemen en soms grote spanningen. Maar Nederland is voor u anno 2018 een van de beste plekken ter wereld om te wonen, te werken en te leven. Dat is enkel en alleen aan u te danken, hoe vanzelfsprekend en ‘normaal’ u uw bijdrage zelf misschien ook vindt.
Uw Nederlandse norm is dat u oog hebt voor elkaar en mijn, c.q. de boven-u-gestelden, belangen. Dat u samenwerkt en geeft en neemt. Deze norm mag u nooit laten vervagen! Ze is van onschatbare waarde en leidt steeds weer tot fantastische nieuwe initiatieven die mij en andere boven-u-gestelden steeds rijker maakt.
Burgers nemen op veel plekken heft in handen
Tijdens mijn bezoeken zie ik door heel Nederland steeds meer gele hesjes sinds het afgelopen jaar. Op veel plekken nemen burgers het heft in handen om samen dingen op te pakken en te organiseren. Dat kan het opknappen en runnen van een dorpshuis zijn. Of het runnen van een voedselbank voor de minderbedeelden. Of het organiseren van een buurtwacht om de toenemende overlast van exotische nieuwkomers te beteugelen. Of met je buurtgenoten overschakelen op duurzame energie, noodzakelijk nu warmte een luxe wordt door de nieuwe energieheffingen. Of het openbaar groen onderhouden, omdat de gemeente hier geen geld meer voor heeft.
Juist in uitdagende omstandigheden zoeken mensen elkaar op. In oktober was ik te gast op het Hogeland van Groningen waar vijf dorpen hun krachten hebben gebundeld, van Kloosterburen tot Kleine Huisjes. De bewoners hebben hun huizen gestut en ontfermen zich bovendien over oudere en kwetsbare dorpsgenoten. Pure noodzaak omdat verpleeghuizen en thuiszorg zijn wegbezuinigd. Iedereen telt mee. ‘Kleinschalig’, denken sommigen misschien. Maar ik denk: ‘groots’! Een beter Nederland begint in Kleine Huisjes! U onderschat vaak de positieve invloed die u met uw bescheiden mogelijkheden als mens kunt hebben. Juist dicht bij huis wordt de wereld gewonnen. U kunt samen niet alles. Maar wel veel. En aan mensen in de minst makkelijke positie, hebben we vaak het meest te danken. Dank voor al het gas dat u belangeloos afstond ten faveure van de welvaart van mij en de andere boven-u-gestelden.
Met Kerst triomfeert de eenvoud. Maria wikkelde haar kind in doeken en legde hem in een kribbe. Zelfs een hoekje in de herberg was niet beschikbaar. Een stal voldeed. Het Kerstfeest herinnert u eraan dat u de belangrijkste bronnen van geluk maar al te gemakkelijk over het hoofd ziet. Een mooie toekomst is mogelijk. Mits u het geloof in uzelf en in elkaar vasthoudt!
Ik wens u allen – waar u zich ook bevindt en hoe uw persoonlijke omstandigheden ook zijn – een gezegend Kerstfeest. U hebt het nodig, immers in 2019 komt er weer de nodige ellende op u af.
