Briefje aan Teun van de Keuken

Beste Teun,

Over het algemeen heb ik veel respect voor jouw strijd voor een eerlijkere wereld. Ik kijk dan ook al jaren met veel plezier naar jouw programma’s Keuringsdienst van Waarde en De Monitor. Geloofwaardige programma’s die misstanden in de samenleving aan de kaak durven stellen. Ook heb ik met veel plezier gekeken naar De slag om de klerewereld en De slag om Europa. Eigenlijk vind ik het alleen maar jammer dat je de vele misstanden nog steeds brengt als incidenten. Met name in mijn eigen vakgebied de arbeidsmarkt durf ik wel te stellen dat er sprake is van een structurele Race to the bottom. Op dit blog hebben we daar uiteraard ook al veel over geschreven. Ik schrijf dit briefje echter niet om je een veer in de reet te steken. Nee, vandaag stuitte ik op wat zaken die ik graag opgehelderd zou zien.

Eén van jouw geweldige initiatieven is slaafvrije chocolade. Om dit te realiseren heb jij je nek ver uitgestoken en bent een eigen onderneming begonnen die slaafvrije chocolade onder de naam Tony’s Chocolonely op de markt brengt. Een succes dat werd ondersteund met een eigen bioscoopfilm en een beursgang. Een geweldige PR-stunt trouwens, die beursgang. Hoewel je hebt aangegeven zelf niet meer betrokken te zijn bij het bedrijf draagt het nog steeds jouw signatuur. Je naam is nou eenmaal onlosmakelijk verbonden. In 2015 mocht je al een keer uitleggen dat 100% slaafvrij niet bestaat, ondanks dat jullie dat tot op dat moment pretendeerden. En nu ga ik jouw aandacht vragen voor een toch wel bizarre zaak die Tony’s Chocolonely in het beklaagdenbankje zet. Wat is er aan de hand?

In het programma De Monitor heb je regelmatig aandacht besteed aan de misstanden op de Nederlandse arbeidsmarkt. Met Tony’s Chocolonely heb je de stap gezet om buiten onze landsgrenzen ten strijde te trekken tegen dwangarbeid, kinderarbeid en slavernij. Met de paasdagen zullen vele chocoladeliefhebbers van het nieuwste product van Tony hebben genoten. De Tony’s Chocolonely Paaseitjes Assorti Fairtrade waren inderdaad subliem edoch best wel prijzig. Op zich best logisch, immers Fairtrade mag iets meer kosten. De productie en het inpakken van de eitjes gebeurde in Nederland en daar liggen de arbeidskosten nou eenmaal wat hoger. Ook de uitgebreide reclamecampagne en de distributie vormden natuurlijk forse kostenposten. Dat van die reclamecampagne neem ik terug trouwens, aangezien Tony’s Chocolonely blijkbaar niet betaalt voor reclame. Of Tony’s Chocolonely wel betaalt voor de distributiekosten heb ik niet kunnen achterhalen. Wel ga ik de nodige vraagtekens zetten bij het gevoerde personeelsbeleid en de daarbij behorende arbeidskosten. En dan gaat het specifiek over de in Nederland verrichtte arbeid.

De aanleiding is een berichtje in De Stentor van vandaag, namelijk Werkmakelaar Oost verdiende ten onrechte aan bijstandsgerechtigden. Bijstandsgerechtigden ontving Werkmakelaar Oost door een intensieve samenwerking met Werktalent Deventer. Nog verder spitten bracht me al snel bij Konnected, de nieuwe naam van de voormalige Sociale Werkplaats Sallcon. Zoals jij ook wel weet blinken de voormalige Sociale Werkplaatsen uit in het geld verdienen over de rug van bijstandsgerechtigden en arbeidsgehandicapten middels de meest dubieuze constructies, bijvoorbeeld Flextensie. Mijn interesse was gewekt, zeker met in het achterhoofd de zaak Alescon. Konnected publiceert gelukkig op haar website ook haar jaarverslagen. En daar ging een wereld voor mij open, zie hieronder het screenshot.

Tony’s Chocolonely en Konnected gaan een samenwerking aan op het vlak sociaal ondernemen. Geen vreemde zaak voor een fairtrade onderneming. Verder scrollend vond ik een volgende vermelding, zie wederom screenshot hieronder.

Transportbedrijf Müller heeft dus 219.000 doosjes Tony’s Chocolonely Paaseitjes Assorti Fairtrade in laten pakken door mensen in te lenen van Konnected of via één van haar partners, bijvoorbeeld Werkmakelaar Oost. Een tweede mogelijkheid is dat de eitjes intern ingepakt zijn, het werk dus uitbesteed. En daar komt Tony’s Chocolonely op glad ijs. Intern zou betekenen door mensen met behoud van uitkering, immers Jetta Klijnsma heeft ervoor gezorgd dat arbeidsgehandicapten zijn vervangen door bijstandsgerechtigden die met behoud van uitkering aan hun Participatieplicht mogen voldoen binnen de Sociale Werkplaatsen. Ingeleend via een van de vele partners is eveneens een probleem. Het artikel in de Stentor bewijst maar weer eens dat de arbeiders onderbetaald worden via de meest bizarre constructies. Het inpakken van paaseitjes is echter normaal werk dat normaal beloond dient te worden.

Teun, ik ga ervan uit dat je hiervan niet op de hoogte was. Je zult echter net als mij constateren dat het niet waar kan zijn dat Tony’s Chocolonely hierbij betrokken kan zijn. Ik wil je dan ook vragen hier eens verder in te duiken en opheldering van zaken te geven. Op dit moment heeft Tony’s Chocolonely uiteraard meer dan de schijn tegen. In het verlengde van De Wereldwinkel geven ze een nieuwe lading aan de term Fairtrade. De Wereldwinkel is die keten met allerlei prullaria uit Derde Wereldlanden die voor een fractie van de prijs ook te verkrijgen zijn bij Xenos of de Action. Het slimste aan hun formule is echter het gratis winkelpersoneel. VenD was iets te laat met het omgooien van de formule, maar had het vege lijf anders zeker gered. Teun, ontrafel het mysterie rondom jouw kindje Tony’s Chocolonely waar je naam onlosmakelijk aan verbonden is, het bedrijf is nota bene naar jou vernoemd. Laat zien dat Tony’s Chocolonely ook in Nederland tegen dwangarbeid/slavenarbeid is. Durf het daarna aan om ook in De Monitor de stap te zetten naar structurele misstanden. De schijn die Tony’s Chocolonely hier erg zwaar tegen heeft is namelijk de natte droom van stropop Rutte. In zijn derde kabinet heeft hij inmiddels de weg ingezet naar nog meer en nog goedkoper personeel voor onder andere Shell en Unilever. Eenmaal aangewezen op een uitkering wegens geen werk of arbeidshandicap wacht de meeste mensen slechts totale armoede zonder uitzicht op een volwaardig betaalde baan. Het kan niet waar zijn dat Tony’s Chocolonely hieraan meedoet.

In afwachting van je reactie,

Met vriendelijke groet,

@Watapatjee

P.S.  Uiteraard ben ik gaarne bereid mijn onderzoeksgegevens met je te delen en in een later stadium je reactie te plaatsen op Batavirus.

Update 30 april

Naar aanleiding van ons artikel over Tony’s Chocolonely en de eventuele inzet van gratis personeel hebben we onderstaande reactie mogen ontvangen. We willen Teun en Henk Jan Beltman (de huidige eigenaar van Tony’s Chocolonely) hartelijk danken voor de snelle reactie. Onder deze reactie leest u uiteraard onze wederom inhoudelijke opmerkingen.

30 april 2018

Tony’s Chocolonely staat voor goede, sociale arbeidsomstandigheden in de hele keten. Daarom geven we antwoord op het blog van Batavirus. Wij werken samen met Müller Fresh Food Logistics en via hen ook met Sallcon. Tony’s Chocolonely heeft sinds 2010 de paaseitjes in het eierdoosje in ’t assortiment. En sinds 2011 worden de eitjes omgepakt in Deventer bij de sociale werkvoorziening Sallcon.

Samenwerking met Müller
Müller is al meer dan 10 jaar de logistieke dienstverlener van Tony’s voor warehousing en transport. De commerciële en operationele relatie met Sallcon gaat via Müller. Hieraan liggen praktische redenen ten grondslag. De chocoladevoorraad ligt bij Müller: de afstemming van aanvoer en afvoer producten loopt via hen. Met deze samenwerkingsvorm heeft Tony’s Chocolonely een aanspreekpunt voor alle logistiek en value added logistics (ompakwerkzaamheden); te weten Müller. En zo draagt Tony’s Chocolonely bij aan het succes van de sociale werkvoorziening in Deventer dat past binnen de sociale missie van het bedrijf.

Sallcon
Ondanks de indirecte, operationele relatie, kent Tony’s Sallcon goed. We bezoeken de locatie tenminste drie keer per jaar voor overleg en support. Naast paaseitjes doet Sallcon namelijk nog meer van Tony’s ompakwerk; sinterklaas- en kerstdisplays en bijvoorbeeld assortimentsdoosjes. We hebben Sallcon altijd ervaren als ’n ondernemende, sociale werkvoorziening. Hierbij zijn we heel tevreden over de prestaties van het bedrijf, zoals de tijdigheid en volledigheid van hun werk. Beide partijen zijn trots op de samenwerking en Tony’s Chocolonely steunt de melding ervan in het jaarverslag van KonnecteD/Sallcon dan ook.

KonnecteD
Konnected is een netwerkorganisatie voor arbeidsmarkt ontwikkelingen in Deventer en omgeving. Het is een holding waar drie verschillende units onder vallen; waaronder Sallcon en de unit Deventer Werktalent. De rol van Sallcon is al sinds jaar en dag onveranderd, te weten uitvoering geven aan de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), die sinds 1/1/2015 is overgegaan in de Participatie Wet. Bij Sallcon werken alleen mensen met een WSW-dienstverband; met uitzondering van een handvol reguliere banen (o.a. werkleiding). Deze dienstverbanden zijn volgens de cao WSW verloond. Sallcon maakt geen gebruik van het inhuren van medewerkers: niet van Deventer Werktalent en ook niet van Werk Makelaar Oost.

Deventer Werktalent heeft onder andere als taak om bijstandsgerechtigden te bemiddelen naar nieuw werk, maar aangezien Sallcon geen inhuur doet van bijstandsgerechtigden zijn er dus geen arbeidsrelaties tussen bovengenoemde partijen voor de werkzaamheden die voor Tony’s worden gedaan door Sallcon.

Wet en wettelijk minimum loon
Wet Sociale Werkvoorziening is per 1/1/15 overgegaan in de Participatie Wet, ingevoerd door Staatssecretaris Kleinsma. Onder die vernieuwde wet vallen nu ook o.a. bijstandsgerechtigden. Het doel van de wet is beide groepen te begeleiden naar (zo) reguliere (mogelijke) banen. Voor Sallcon en haar activiteiten geldt nog steeds de WSW en daar bijbehorende CAO.

Binnen Sallcon hebben alle medewerkers dus een zogenaamd WSW-dienstverband en staan als zodanig op de loonlijst van Sallcon. Salariëring is conform de CAO van de WSW en gelijk of hoger dan het wettelijk minimumloon.

In het kader onze missie geldt dat wij goede arbeidsomstandigheden willen voor alle betrokkenen in onze keten. Tony’s Chocolonely voert een intensief sociaal beleid in haar keten, in Afrika maar zeker ook in Nederland. In het kader daarvan is Tony’s Chocolonely erg blij met het partnership met Müller en Sallcon. Vanzelfsprekend zullen wij ons informeren over de gang van zaken bij KonnecteD, Deventer Werktalent en Werk Makelaar Oost ook al doen wij momenteel met hen geen zaken (direct, noch indirect).

Dan is het nu tijd voor onze reactie.

In bovenstaande reactie wordt gesproken over KonnecteD Holding met daaronder 3 units. Dit is feitelijk onjuist. De Kamer van Koophandel geeft onder de naam Sallcon B.V., inschrijfnummer  kvk 08102561, een lijst van handelsnamen waaronder Deventer Werkt en Konnected. Alle betrokkenen zijn dus in dienst bij één en dezelfde werkgever, namelijk Sallcon B.V. en niet KonnecteD Holding.

Een tweede bericht dat we u niet willen onthouden is dat Sallcon B.V. belast is met de uitvoering van de Participatiewet en de WSW namens de deelnemende gemeenten in Sallcon B.V., zie deze aankondiging uit de Staatscourant.  Deventer Werktalent richt zich met name op de uitvoering van de Participatiewet, waarbij aangetekend dat zelfs de aanvraag van een uitkering via dit loket verloopt. Deventer Werktalent is tevens de organisatie die uitvoering geeft aan de participatieplicht. En die uitvoering is bij ons beter bekend als werken met behoud van uitkering, proefplaatsingen die nooit tot een baan leiden, Social Return etc. Uiteraard hebben wij niet zomaar onze column geschreven. We hebben 3 tips gehad van mensen die in het kader van hun participatieplicht onder andere tewerk zijn gesteld met behoud van uitkering op de afdeling verpakkingen van Sallcon B.V. Deze mensen hebben ons verzocht hun identiteit geheim te houden aangezien ze bang zijn voor sancties vanuit de gemeente.

En daar knelt dus nog steeds de schoen. We geloven absoluut in de juiste intenties van Tony’s Chocolonely. We geloven echter niet in de juiste intentie van Sallcon B.V. Sallcon is een retecommercieel bedrijf geworden dat alles in het werk stelt om met een sociaal gezicht naar buiten optimaal rendement te behalen. Hun balans toont dan ook een gezond eigen vermogen van 12 miljoen eurootjes. De reactie van Tony’s Chocolonely is uiteraard een correcte weergave van de verklaring die ze hebben mogen ontvangen van Sallcon. Wij vragen ons echter af hoe Sallcon kan waarmaken welke medewerkers op de afdeling verpakkingen mee hebben gewerkt aan de inpakwerkzaamheden ten behoeve van Tony’s Chocolonely. Een vraag die we ons mede stellen door de meldingen die we hebben ontvangen van bijstandsgerechtigden die tussen de betaalde medewerkers zaten in te pakken in het kader van hun participatieplicht. Sallcon kan ons inziens nooit garanderen dat dit namelijk enkel en alleen door betaalde krachten is verricht.

We hopen dat de lokale politiek Sallcon en haar werkmaatschappijen die onder verschillende handelsnamen opereren nog eens goed onder de loep wil nemen. Uiteraard is enige steun van het FNV hierbij welkom, zij hebben immers al redelijk wat ervaring opgedaan bij Alescon. Los samen de misstanden binnen dit soort organisaties op. Bedrijven kunnen dan pas met een gerust hart zaken doen zonder bang te hoeven zijn dat ze ongewild betrokken raken bij schimmige constructies.

Auteur: Watapatja

Out of the box omdenker die graag zijn mening ventileert over allerlei onderwerpen met zwaartepunt sociale zekerheid, onderwijs en arbeidsmarkt. Motto; verbaas en verwonder, immers niets is wat het lijkt! Twittert onder de naam @Watapatjee Toon alle berichten van Watapatja