Het UWV werkt samen met o.a. gemeenten, onderwijsinstellingen en kenniscentra onder de vlag werkgeversservicepunt (WSP). Op de website van het WSP wordt ons al snel duidelijk dat ze het aanspreekpunt zijn voor werkgevers die op zoek zijn naar uitbreiding van hun personeelsbestand. Werkgevers kunnen hun vacature aanmelden om vervolgens in de wachtstand te gaan zitten. Dat wachten vraagt wel het nodige geduld, aangezien het WSP niet bekend staat om haar effectieve werkwijze. Integendeel, de meeste werkgevers die wij spreken hebben de klus al afgerond als het WSP eindelijk met de verkeerde kandidaat komt. Toch scoren ze af en toe en wel op bizarre wijze.
Neem nou dit recente voorbeeld wat ons ter ore kwam, de namen zijn overigens bekend bij de redactie. Een deelnemer aan Walk & Talk, netwerkbijeenkomsten voor werkzoekenden, vond dank zij een tip van een deelnemer een baan. Hij hoefde nog slechts een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd te tekenen, namelijk 6 maanden, voor volwaardig CAO loon. Een formaliteit zoals u begrijpt. Hij kon met ingang van de volgende maand beginnen. Na een avondje stevig doorzakken om zijn nieuwe baan te vieren trok hij de stoute schoenen aan en meldde zich bij zijn contactpersoon van het WSP om het heuglijke nieuws te delen. Zijn consulente feliciteerde hem en wenste hem veel succes in zijn nieuwe baan. Wel moest hij de gegevens van zijn nieuwe werkgever doorgeven, wat hij als braaf en oplettend burger zonder bezwaren deed.
En dit had hij beter niet kunnen doen. Na een week ontbood zijn consulente van het WSP hem bij haar op kantoor om enige formaliteiten te regelen. Aldaar viel hij van de ene verbazing in de ander. De consulente had namelijk contact gehad met zijn bijna werkgever. De overeenkomsten waren opgesteld na overleg met het WSP. De consulente was pro-actief op de stoel van de ondernemer gaan zitten en had de afhandeling voortvarend ter hand genomen. De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van 6 maanden op basis CAO loon was tot zijn verbazing veranderd in een proefplaatsing met behoud van uitkering. De consulente had de werkgever namelijk medegedeeld dat dit een extraatje was ten gunste van de werkgever, immers geen kosten. Zoals het een resultaatgericht ondernemer betaamt had deze hier wel oren naar, immers wie wil er geen gratis personeel. Uiteraard was de kandidaat werknemer hier niet erg blij mee en wilde in eerste instantie ook weigeren. De consulente wist hem hierop mede te delen dat dit niet tot de mogelijkheden behoorde, dit zou namelijk werkweigering zijn en directe consequenties hebben voor de uitkering.
Met de nodige dwang en een sanctie als het zwaard van Damocles boven het hoofd werd de proefplaatsing getekend. Het vervolg is eigenlijk wel in te vullen. Bij de evaluatie aan het einde van de proefplaatsing bleek hij niet geschikt voor een vast dienstverband in het leerlingenvervoer. Nee, hij werd direct vervangen door een nieuwe kanshebber die eveneens met de bekende argumentatie gemotiveerd werd om een proefplaatsing aan te gaan. De opdrachtgever was uiteraard blij, want de marges in het leerlingenvervoer zijn al minimaal maar werden in deze constructie met gratis personeel ineens de moeite waard. En de consulente van het WSP kon weer een bemiddeling op haar conduitestaat bijschrijven. De beloning zou wel volgen in haar functioneringsgesprek. En ik, ik was flabbergasted door dit verhaal en verbaasd dat een perverse prikkel, namelijk scoren met bemiddelingen in plaats van uitstroom naar betaald werk, tot deze absurd zieke situatie heeft geleid. Een situatie waarin weer eens bewezen is dat de werkloze een product is geworden. Een product die je gratis in kunt zetten, ja, het UWV creëert gratis werk!