Briefje van Omejan: aan Rob Wijnberg

Beste Rob,

Allereerst chapeau voor jouw brief aan ‘de PVV-stemmer’ van gisteren waarin je iedereen – ‘PVV-stemmers’ en jouw club ‘linksdragende idealistische millenials’ – oproept om uit hun hokje te komen en op basis gemeenschappelijke zaken elkaar eens te ontmoeten. Dit noopt mij echter duidelijk te maken dat dit briefje geen direct antwoord is op jouw brief. Ik stem namelijk geen PVV. Nooit gedaan ook. Voornamelijk omdat ik Wilders een schreeuwerige flapdrol vind wiens partij mijns inziens, los van het kanaliseren van onvrede, weinig bij zal dragen aan oplossingen voor de problemen hier ten lande. Dat neemt niet weg dat ik het verschrikkelijk vind dat Wilders permanent bewaking nodig heeft vanwege zijn mening over de islam, en dat ik soms ellenlange stukken schrijf om duidelijk te maken dat hij geen fascist is, als iets dergelijks weer vanwege gebrek aan argumenten geroepen wordt aan ‘jouw kant van de fatsoenskloof’.

Dat is ook mijn eerste puntje van kritiek naast mijn oprechte toejuiching van jouw poging tot toenadering. Want ondanks dat je niet in hokjes wilt denken, vind ik ‘de PVV-stemmer’ een vreemde en te nauwe categorie om je brief aan te richten. In het hijgerige mediale discours van tegenwoordig brengt dat hokje teveel connotaties met zich mee van laag opgeleide Henk en Ingrids, terwijl er volgens mij genoeg hoog opgeleide PVV-stemmers zijn. Dat geeft je open brief direct de zweem van dédain die zo verafschuwt wordt op de rechterflank van het meningenspectrum. En, zoals je terecht stelt, doet de toon er wel degelijk toe als je met elkaar in gesprek wilt raken.

Eigenlijk is je brief gericht aan en toepasbaar op alle mensen die ‘cultureel rechts’ zijn. Dat zijn mensen die op dossiers als de islam, racisme, feminisme en identiteit – kort door de bocht – wars zijn van postmoderne idealistische gelijkheids- en maakbaarheidsidealen. Zij zijn moe van het dagelijkse gevecht tegen de muur van politieke correctheid die ‘links’ heeft opgetrokken rond deze dossiers waardoor een echte inhoudelijke discussie uitblijft.  Velen van deze cultureel rechtse mensen zijn hoog opgeleid maar enigszins ondervertegenwoordigd in de elitaire mediabastions waarbinnen jij carrière gemaakt hebt. Ook zij willen een plek onder de zon op het elite strand waar de mensen deugen en waar het altijd net ietsje makkelijker lijkt om geld te verdienen. De meer getalenteerden maar ook de grootste schreeuwers van deze groep, vormen op internet inmiddels een eigen ‘contra-elite’ die ik ‘de rechtse grachtengordel‘ ben gaan noemen.

Voor de bredere groep die ik ‘cultureel rechts’ noem, hoef je jezelf ook niet voor te stellen natuurlijk. Ik begrijp dat die introductie een bewuste keuze is qua stijl omdat je je richt aan – en in (hun taal) afzet tegen – de PVV-stemmer, maar de aanname dat zij jouw niet zouden kennen en de opsomming van je bevoorrechte jeugd en succesvolle carrière werkt dan wat de toon betreft averechts. Als ik je brief doortrek, gericht aan ‘cultureel rechts’, dan kan ik je vertellen dat ik je ken en wij elkaar al in het echte leven hebben ontmoet. Op het symposium van de Veerstichting in Leiden. Ik was die gozert met de gitaar die een lezing cq. optreden over ‘Hoop en de Jordaan’ deed voorafgaand aan jouw lezing over ‘constructieve journalistiek’ in de Pieterskerk. Voor een echte ontmoeting was geen tijd maar ik kreeg ook niet de indruk dat je daar echt interesse in gehad zou hebben. Ook de CorresPEDANT waarmee je wel eens verward wordt, Rutger Bregman, heb ik wel eens gesproken. Maar goed, laat ik na jouw handreiking niet op de verkeerde voet verder gaan.

Want inhoudelijk blijken wij het inderdaad op een aantal punten eens. Ronduit bemoedigend vind ik het bijvoorbeeld dat je uit eigen beweging in je open brief, voorzichtig stelt, dat je de islam en alles wat daar cultureel en maatschappelijk bij hoort, als atheïst, niet zo fijn vindt. Je moest eens weten wat voor inspanningen ik heb moeten leveren om iemand als Leo Lucassen of Miko Flohr eenzelfde statement te ontlokken. Hoe futiel dit ook voor jouw moge lijken en hoe vervelend het ook is dat ‘genderneutraal anti-wit’ aan jouw kant van de fatsoenskloof jou direct als racist framet, het is erg belangrijk dat je dit doet en blijft doen. Ook op de Correspondent.

Consensus op links EN rechts over de inhoud en de nadelige aspecten van de islam – niet alleen de extremistische tak – is namelijk noodzakelijk en instrumenteel om Nedermoslims te bewegen de letterlijke interpretatie en alle culturele en maatschappelijke problemen die dit ook voor henzelf met zich meebrengt, over een breed spectrum langzaam los te laten. Ik denk ook dat veel Nedermoslims dit, ondanks de groepsdruk die het tegenovergestelde beoogt, stiekem ook willen zonder de mooie dingen van hun culturele of religieuze achtergrond op te geven. Dat jij toegeeft dat jij als atheïst liever minder dan meer islam in Nederland ziet, is niets om je voor te schamen. Het is logisch. Het feit dat daar zo krampachtig over gedaan wordt op links, geeft een dubbelzinnig signaal aan gelovige en ‘culturele’ moslims. Het is een soort pamper racisme waar ook zij, als vrije individuen in een open samenleving, van verschoond horen en volgens mij ook wensen te blijven.

Je geeft aan dat je nog nooit een islam kritische column hebt geschreven omdat Annabel Nanninga en haar anti-islamkoor je altijd voor zijn. Ik ben het met je eens dat de anti-islam hysterie op de rechtse grachtengordel, waar tante Bel één van de aanvoerders is, enigszins uit de hand loopt. Dat geldt niet alleen de islam maar alles wat policor, links en wat dies meer zij is. Maar juist daarom wil ik je aanmoedigen om een keer wel een islam kritische of ‘identity politics’ kritische column te schrijven. Wat vind jij als vrije denker en filosoof bijvoorbeeld van de ‘Safe space’ opmars op universiteiten?

Naast de volstrekt harteloze, empathieloze, boze oorlogsretoriek van Annabel, is er namelijk genoeg ruimte voor gelijksoortige inhoud maar met een andere toon. En de toon doet er echt wel toe hoor! Denk jij dat Annabel ook maar iemand overtuigt die het niet al met haar eens is? Laat staan moslims? Ik – en ik denk velen met mij – ben benieuwd naar jouw kritische columns. En hier op Batavirus zal je niet direct weggehoond worden maar serieuze repliek krijgen. Een grote groep op de cultureel rechtse flank is namelijk ook een beetje moe van het geschreeuw over en weer en willen via een open discussie wel eens een keer verder komen in het debat waarbij ook de eigen argumenten weer eens kritisch onder de loep komen te liggen. Je brief van gisteren waarder ik in ieder geval als een uitnodiging daartoe. Die uitnodiging neem ik aan ook al ben ik geen PVV-stemmer.

PS: Excuus voor alle links en eigen stukjes spam (ben ik de koning van) maar ze houden verband met deze briefwisseling. Er valt bovendien veel interessants voor je te lezen hier op Batavirus. Lees bijvoorbeeld het hele onderzoeksjournalistieke dossier over de arbeidsmarkt van Watapatja of de serieuze nog niet afgesloten serie van ondergetekende om het fenomeen ‘islamofobie’ te duiden. Wij bataviristen doen dit allemaal voor nop. Ik zal een abo nemen op de Correspondent maar dan verwacht ik wel die kritische column. Deal?

Lees ook: ‘Het feestje van de winnaars’

Auteur: Amsterjan

Amsterjan is historicus, Amsterdamse stadsgids en zanger. Toon alle berichten van Amsterjan