Deze week is bekend geworden dat we onze mening mogen geven over ‘de sleepwet’. Een wet die overigens al is aangenomen door de Eerste Kamer. Logisch, immers de sleepwet is het summum voor de overheid die graag achter onze voordeur wil kijken, iets waar we op Batavirus al eerder aandacht aan hebben geschonken. Alles wordt uit de kast getrokken om ons te overtuigen dat het voor onze eigen bestwil is. De mantra ‘als je niets te verbergen hebt, ben je voor de sleepwet’ en de drogredenatie dat het bijdraagt aan de strijd tegen terrorisme zijn de meest gehoorde. En mochten we er toch anders over denken, dan hebben Buma, Rutte en Segers ons al duidelijk gemaakt dat de uitslag van het referendum voor hun besluitvorming niet van belang is. Met andere woorden, die sleepwet gaat er komen, hoe dan ook. Ik verdenk de heren er trouwens van dat ze met het boek 1984 van George Orwell, ooit verplichte kost in het onderwijs, letterlijk en figuurlijk invulling geven aan hun natte droom.
Het is overigens niet alleen de overheid die data verzamelt. Ook het bedrijfsleven is erg geïnteresseerd. Big data leidt immers tot klantprofielen, en klantprofielen zijn dagelijkse kost voor marketeers die als opdracht hebben om u te verleiden tot aankopen. En we weten allemaal dat Google hier enorm veel geld mee verdient. Vreemd als we ons bedenken dat Google reactief is. Onlangs heb ik een paar bureaustoelen besteld bijvoorbeeld. Als ik mijn adblocker uitzet, zie ik dat bij iedere website die ik bezoek, ik overspoeld wordt met aanbiedingen van bureaustoelen. En dat roept alleen maar irritatie op, vandaar mijn adblocker, aangezien die stoelen allang geleverd zijn. Google is overigens de absolute nummer 1 als het gaat om onlinegedrag van consumenten. De heilige graal voor Google is het voorspellen van consumentengedrag. Zeg maar, voordat ik ging zoeken naar bureaustoelen al aanbiedingen krijgen voor bureaustoelen.
Naast Google verzamelt bijna iedereen data. En we worden gedwongen eraan mee te werken. Als we een handige of leuke app installeren machtigen we de eigenaar van de app om mee te kijken. Alle gebruikers van Facebook hebben het bedrijf bijvoorbeeld toegang gegeven tot hun adresboek, contactgegevens, agenda, het lezen van tekstberichten (sms, Whatsapp), maar ook het versturen van e-mail uit uw naam. Weigert u de toegang tot bijvoorbeeld uw adresboek, dan komt u al snel tot de ontdekking dat Facebook niet goed werkt als u het al kon installeren.
Inmiddels is de digitale revolutie zo ver gevorderd dat we eigenlijk moeten constateren dat we te laat zijn om de vergaring van big data te stoppen. We kunnen echter wel inzetten op een stukje control. Ik zal u een voorbeeld geven. De meeste Nederlanders hebben inmiddels een account bij mijnoverheid.nl. Best een handige tool die de communicatie tussen burger en overheid een stuk gemakkelijker maakt. Wat u en ik echter niet weten is wie er allemaal toegang hebben tot onze gegevens. Ik heb vorig jaar een verzoek ingediend om een functie toe te voegen. Ik zou namelijk graag een logboekoverzicht hebben, en die is er! Wie heeft mijn gegevens geraadpleegd en waarom? Bij oneigenlijk gebruik kan ik dan namelijk actie nemen. U raadt het al, mijn verzoek verdween in het groot rond archief. Bij Linkedin kan ik overigens wel zien wie mijn profiel heeft bezocht, maar ze vertellen me niet aan wie ze mijn gegevens hebben verhandeld.
Beste programmeurs van deze wereld. Wie van jullie is in staat om de ultieme app te leveren, waardoor iedereen exact kan zien wie ons internetgedrag vastlegt, wat ze vastleggen en wat ze ermee doen. Het lijkt inmiddels de enige manier om de wildgroei te stoppen. Immers, met deze data in handen kunnen we actie ondernemen.
En voor de mensen die denken dat het allemaal wel meevalt, kan ik slechts één ding zeggen; lees voor het slapen gaan eens een boek, namelijk 1984, en besef u dat het boek al is geschreven in 1948. Sleep well!
