Laat ondergetekende dit stuk allereerst beginnen met alle Nederlandse politiemensen een hart onder de riem te steken. Jullie hebben een hele zware baan waar mijns inziens een veel te laag loon tegenover staat. Jullie draaien lange en onregelmatige uren om, soms met gevaar voor eigen leven, de samenleving veilig te houden, misdrijven op te lossen en boeven te vangen. En dat in een land waar er in tegenstelling tot andere landen zeer weinig ontzag of respect voor de lange arm der wet bestaat, terwijl jullie handelen wel continu onder een zeer kritisch vergrootglas ligt. Dus petje af. Het is een zware baan onder moeilijke omstandigheden. Dat neemt echter niet weg dat ik de kwaliteit en doeltreffendheid van het Nederlandse politiewerk over het algemeen ondermaats vind. Waar zit hem de pijn die hieraan ten grondslag en ligt en wat kunnen we daar effectief aan veranderen?
Amsterdam-West eergisteren
Vanochtend zag ik het onderstaande filmpje van de poging tot aanhouding van een gezochte vuurgevaarlijke verdachte in Amsterdam-West, dat zich eergisteren heeft voorgedaan. Vier politiemannen, waarvan een met een politiehond, hebben de auto met de vuurgevaarlijke verdachte achter het stuur en drie passagiers omsingeld. Kijkt u even mee:
Het is natuurlijk makkelijk tikken vanachter de computer maar hoe is het mogelijk dat de verdachte uit deze situatie ontsnapt en er van de drie passagiers maar één aangehouden wordt? We kunnen niet zien wat er vóór het filmpje is gebeurd, maar wat mij direct opvalt is dat de politieauto rechtsachter het voertuig van de verdachte is geparkeerd. Dat lijkt me niet handig als je een voertuig wilt stoppen. De bestuurder hoeft alleen maar gas te geven om weg te komen, hetgeen ook is gebeurd. Misschien liet de verkeerssituatie voorafgaand aan het filmpje het blokkeren van het verdachte voertuig met de politieauto niet toe maar aan het eind van het filmpje zien we de auto van de hondenbrigade verderop rechts op de stoep staan. Had die niet beter de linker rijstrook kunnen blokkeren? Ook de politieman die linksonder het dichtst bij de politieauto staat, waarom rijdt hij niet even zijn auto voor het verdachte voertuig: er staan tenslotte al twee collega’s met getrokken pistool voor de auto? Of had hij in deze situatie niet beter in de auto kunnen blijven zitten omdat de mogelijkheid bestond dat de verdachte er nog met de auto vandoor kon gaan? Let ook even op hoe dezelfde agent met – naar ik mag aannemen een doorgeladen pistool – de wegscheurende auto van de verdachte blijft volgen en toch zo’n 1 á 2 seconden zijn pistool op de rug van zijn collega gericht heeft.
Rustig weglopen
Nogmaals ik heb makkelijk praten. In zo’n situatie sta je natuurlijk onder grote spanning en dien je ook rekening te houden met de veiligheid van de mensen en het verkeer om je heen. Bovendien zullen politiemensen met alle soorten procedures te maken hebben. Toch meen ik in deze situatie, waar politiemensen hopelijk op getraind worden, logisch denkwerk en simpel boerenverstand te missen. Want wat zegt het dat twee van de passagiers die 30 seconden ervoor nog in de loop van een pistool keken aan het einde gewoon rustig weg kunnen lopen en niet aangehouden worden? De agent met de politiehond doet eigenlijk niks.
Verkeersopstopping des doods
Wat betreft het inschatten van de situatie en het verkeer doet het mij aan talrijke voorvallen denken waarbij de Amsterdamse politie de situatie moeilijker maakte in plaats van makkelijker. Ik stond een keer op tram 14 te wachten op de Westermarkt. Aan het begin van de Rozengracht vond er bij een zijstraat een klein ongeluk plaats. Er kwamen 3(!) politieauto’s en een ambulance op af. Het was druk in de spits. Een politieauto stond net even verkeerd geparkeerd waardoor een tram er niet door kon. Binnen no time ontstond er een verkeersopstopping des doods en waren de vijf (!) agenten meer bezig met het verkeer dan met het ongeluk. De irritaties en het getoeter liepen al snel hoog op, maar de agenten hadden nog steeds niet door dat een van hun auto’s de oorzaak was. Ik zag mijn tram in de verte vaststaan en ik wilde naar huis en dus besloot ik een van de agenten er op te wijzen. De agent van middelbare leeftijd was behoorlijk opgefokt en maande mij om mij er niet mee te bemoeien. Ik probeerde mijn boodschap nog over te brengen, maar de man wilde niet luisteren. Nu ben ik de diplomatie en zachtheid zelve maar op het eind werd ik bijna in de boeien geslagen!
Communicatie en natuurlijke autoriteit
En daarmee komen we op een tweede fundamentele tekortkoming van de Nederlandse of in ieder geval Amsterdamse politie. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk, is het gemiddelde communicatieve vermogen van agenten ontoereikend om hun job goed uit te kunnen oefenen. Alle Amsterdamse lezers zullen het beamen. Met veel Amsterdamse politieagenten heb je vaak binnen twee minuten ruzie, ook al gaat het nergens over. Goede gesprekken met verschillende soorten mensen kunnen voeren om de juiste informatie te krijgen, de situatie op de juiste manier in te schatten of te deëscaleren, ook dat is ook niet eenvoudig. Veel agenten hebben daar gewoon niet genoeg vaardigheden voor. De combinatie van gebrek aan simpel boerenverstand en communicatief vermogen lijkt mij echter dodelijk. Niet alleen voor de effectiviteit van de politie maar automatisch ook het aanzien. Gezag. Autoriteit. Er wordt door het Nederlandse volk al niet erg opgekeken tegen de politie en zonder natuurlijke of communicatieve autoriteit wordt het dan wel bijzonder moeilijk werken.
Euro’s
Hoe lossen we dit op? Nieuwe trainingen, reorganisaties, onderzoeken, externe bureaus inhuren, PR campagnes met ‘agent Rob is Top’! Nee, gewoon een keer de conclusie trekken dat het politionele veldwerk nu veel ingewikkelder is geworden dan 40 jaar geleden. De opleidingseis voor agent of hoofdagent is nu nog VMBO gl/tl. Dat lijkt me bij lange na niet voldoende. Ik zeg minimaal HAVO en het liefst VWO of een professioneel assesment die minimale vaardigheden toetst. Tegelijkertijd gaan we het vak van agent als diender van de publieke zaak weer aantrekkelijk maken en aanzien geven. Een beginnend hoofdagent verdient nu, schrik niet, 1650 euro netto in de maand. Als hij of zij al langer als hoofdagent werkt 2150 euro. Ik zeg: iedereen die buiten op straat als agent werkt, krijgt gewoon als minimum 3000 euro in de maand schoon. De opleidingseisen zijn immers ook hoger geworden. Een goed salaris voor een mooi gevarieerd en maatschappelijk belangrijk vak; dat trekt goeie mensen aan waardoor de natuurlijke autoriteit die de Nederlandse politie extra nodig lijkt te hebben op straat terugkeert. Aanvankelijk kost dit natuurlijk een sloot geld maar uiteindelijk betaalt het zichzelf – ook in euro’s – terug door minder criminaliteit en meer veiligheid.
Roerige tijden
Waar halen we het aanvankelijke geld vandaan? We tappen eerst een vaatje uit de, nog altijd, sloten subsidie die de Nederlandse overheid aan vanalles en iedereen verstrekt. Bij de NPO gaan we wat minder op reis, dus dat is ook weer 100 miljoen. Volgens mij kan er bij de ambtenarij rond de arbeidsmarkt ook wel het een en ander bespaard worden. Het ziet er naar uit dat we een (op)roerige periode tegemoet gaan in ons mooie, maar gepolariseerde landje. Er wordt in sommige media al opgeroepen om de wapenwet te versoepelen zodat mensen mensen zichzelf kunnen verdedigen. Dan wordt Nederland er niet gezelliger maar wel spannender op en daar ben ik echt te oud voor, dus laten we dat voorkomen. Een goed getrainde Hermandad met een hoog communicatief en probleemoplossend basisniveau lijkt me voor het armageddon dat komen gaat geen overbodige luxe.
Meer artikelen in deze categorie:
[catlist categorypage=”yes”]
Ik ben het hartgrondig met de schrijver eens. Heb zelfs meegemaakt dat een rechercheur mij betichtte van leugens omdat hij had uit gerechercheerd dat mijn moeder helemaal niet was overleden, dat terwijl het lieve mens alreeds tien jaar voor deze recherche op een leeftijd van honderd en een jaar vredig was heen gegaan. “Loon naar werk”, deze uitdrukking zegt al genoeg !
Ik dacht dat het opleidingsfilm was zo van: “Zorg dat je er bijkomt.”