Beschuldiging antisemitisme van Likoed Nederland in schoolboek ThiemeMeulenhoff ongegrond en misplaatst

Afgelopen dinsdag bracht Likoed Nederland een persbericht naar buiten over een vermeend antisemitisch schoolboek Het Midden-Oosten voor 6 VWO van uitgeverij ThiemeMeulenhoff. Het persbericht met de beschuldiging van antisemitisme werd driftig gedeeld op sociale media onder andere door de grote rechtse site The Post Online die het #ophef balletje aan het rollen bracht. De politieke partij VNL stelde naar aanleiding van het persbericht en de ophef dinsdag direct Kamervragen aan de minister van OCW Jet Bussemaker. Aangezien er al eerder dit jaar een schoolboek over het Israëlisch-Palestijns conflict van uitgeverij Noordhoff – dat inderdaad tendentieuze anti-Israëlische passages bevatte – in het nieuws kwam, analyseerde ondergetekende onafhankelijk historicus gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijns conflict, de integrale tekst, de kritiek van Likoed Nederland en de reactie daarop van de auteurs van ThiemeMeulenhoff.

Likoed Retweet

Onjuistheden

Likoed Nederland constateerde 41 ‘fouten, vertekeningen of onvolledigheden’ die tendentieus zouden zijn en legde die afgelopen juni al aan de auteurs voor. Zij gaven dezelfde maand per punt een uitgebreide reactie. De hele correspondentie over die 41 punten met de reactie van ondergetekende per punt vind u hier .Let u daarbij ook op hoe Likoed Nederland de vaak uitgebreide reactie van de auteurs verkort in haar persbericht weergeeft en soms verdraait om haar eigen beschuldiging, zoals bijvoorbeeld in punt 7, te ondersteunen.

Antisemitisme

Is het schoolboek Het Midden-Oosten van ThiemeMeulenhoff in zijn geheel of in passages antisemitisch? Nee, absoluut niet. Sterker nog de auteurs en redactie verdienen een compliment voor het evenwichtig en in begrijpelijke taal uiteenzetten van een zeer complex en gepolitiseerd stuk geschiedenis in een relatief korte tekst. Uiteraard zijn er in de tekst wel een aantal feitelijke onjuistheden, onhandige formuleringen of interpretaties te vinden maar die doen de evenwichtigheid van het geheel geen geweld aan, laat staan dat er sprake is van antisemitisme. Dit laat overigens onverlet dat feitelijke onjuistheden ten alle tijden door de uitgever in een volgende editie gecorrigeerd dienen te worden.

De Balfour Declaratie

Het belangrijkste pijnpunt voor Likoed Nederland is de behandeling van de Balfour Declaratie. Daar geven de auteurs een opsomming van de motieven van de Britse regering om in 1917 de Balfour Declaratie – belofte van steun voor de oprichting van een ‘Nationaal Tehuis’ voor de Joden in ‘Palestina’ – uit te geven. Let op, het gaat hier om motieven van de Britse regering niet om een interpretatie van de auteurs. Een van die motieven luidt:

“De Britse regering zat in de oorlog dringend verlegen om geld. Joodse bankiershuizen zouden tot gunstige leningsvoorwaarden bereid zijn als de regering een gebaar maakte naar het Joodse volk.”

Likoed Nederland karakteriseert dit als klassiek antisemitisme in de betekenis dat de auteurs bedoelen dat Joodse bankiershuizen de Britse regering chanteerden. Dit is natuurlijk erg ver gezocht en bovendien is de stelling historisch correct. Binnen de Britse regering in 1917 was klassiek antisemitisme nog gangbaar en derhalve werd aangenomen dat de propagandastunt die de Balfour Declaratie feitelijk was, het zeer machtig geachte financiële ‘wereldjodendom’ gunstig zou stemmen. De Britten zaten op dat moment in de Eerste Wereldoorlog dringend om liquide middelen verlegen. Likoed Nederland verdraait hier de reactie van de auteurs in haar persbericht, als zouden zij schuld bekennen. Dat is niet het geval.

Onrecht

Een tweede steen des aanstoots voor Likoed Nederland is de titel van het tweede hoofdstuk: ‘Uit onrecht geboren, gegrondvest op onrecht’. Dit hoofdstuk behandelt de geschiedenis die tot de oprichting van de staat Israël leidde. Likoed Nederland maakt van deze titel dat de auteurs het bestaansrecht van Israël ontkennen. Het gaat hier echter om een titel van een hoofdstuk en op geen enkele manier blijkt uit dit hoofdstuk dat de auteurs het bestaansrecht van de staat Israël ontkennen. Met onrecht bedoelen de auteurs hier het Europese antisemitisme en de Holocaust. Dat wordt in de verdere tekst ook duidelijk. De titel van dit hoofdstuk is overigens ontleend aan het centraal examen uit 1976.

Discriminatie

Ook karakteriseert Likoed Nederland ‘de leugen dat Arabieren in Israël wettelijk gediscrimineerd worden’ die in de tekst op pagina 32 te vinden zou zijn, als antisemitisme. Bedoeld wordt hier de stelling van de auteurs dat Palestijnse Israëliërs niet in het leger mogen dienen of grond mogen kopen. Die stelling is inderdaad feitelijk onjuist zoals de auteurs in hun reactie ook weergeven. Zij proberen hier echter in een paar zinnen weer te geven hoe de discriminatie van Palestijnse Israëliërs binnen de Israëlische samenleving, die wel degelijk een feit maar vaak niet wettelijk verankerd is, in zijn werk gaat. Om dat als antisemitisme te bestempelen is natuurlijk onterecht.

Polarisatie en framing

Likoed Nederland geeft in haar persbericht terecht aan dat het toenemende antisemitisme in Nederland een groot probleem is. Met het oog hierop roep ik Likoed Nederland dan ook op om haar aandacht te vestigen op het daadwerkelijk antisemitisme in Nederland. Echter, als we alles wat niet in het paradigma van Likoed Nederland past als antisemitisme bestempelen, wordt de goede zaak alleen maar geschaad. Daarnaast is het van groot belang dat onze kinderen objectief correct onderwijs krijgen, zeker waar het gepolitiseerde en gepolariseerde historische onderwerpen betreft. In het huidige opinieklimaat lijkt het welhaast onmogelijk om over het Israëlisch-Palestijns conflict te schrijven zonder in een ‘antisemitisch’ of ‘zionistisch’ kamp geplaatst te worden. Ik roep een ieder op om de open discussie op basis van argumenten maar zeker het onderwijs van Nederlandse kinderen niet verder te belasten met deze polarisatie en framing.

De auteur kreeg van de uitgeverij geen toestemming om een link te plaatsen naar de hele tekst in verband met copyright. Mocht u de integrale tekst willen lezen neem dan contact op via twitter. Website The Post Online waar de auteur eerder een soortgelijke analyse van een vermeend ‘antisemitisch’ schoolboek plaatste, wilde ondanks het feit dat zij de beschuldigingen van Likoed Nederland kritiekloos rond twitterde dit stuk niet plaatsen. Tot zover hun slogan ‘Voorbij het eigen gelijk’.


Meer artikelen in deze categorie:
[catlist categorypage=”yes”]


Auteur: Amsterjan

Amsterjan is historicus, Amsterdamse stadsgids en zanger.

0 gedachten aan “Beschuldiging antisemitisme van Likoed Nederland in schoolboek ThiemeMeulenhoff ongegrond en misplaatst”

  1. En dan te bedenken dat de nazaten van Sem waar het gelijknamige semitisme aan ontleend is, alle etnische groepen betreft in de midden-oostenregio behalve die van Khazarische oorsprong. Zij die nu de grootste mond hebben!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *